Door de Corona-crisis zijn alle activiteiten rond de herdenking en viering van 75 Jaar Vrijheid, georganiseerd door het Centraal Comité 1945 i.s.m BENG evenementen, afgelast. Om toch nog aandacht te besteden aan dit jubileum verschijnen er een aantal artikelen op weg naar 17 april, 4 mei en 5 mei. De maand april was in 1945 een belangrijke omdat de naderende bevrijding grote invloed had op de omstandigheden in de stad.
In de vroege ochtend van dinsdag 6 juni 1944 landden Amerikanen, Engelsen, Canadezen en vrije Fransen op de kust van Normandië. Na wekenlange zware gevechten braken de geallieerde troepen door de Duitse linies. en volgde een bliksemsnelle opmars naar de Rijn. Bij miljoenen mensen in Europa werd vol spanning uitgekeken naar de komst van de bevrijders. De dagen van de verschrikkelijke bezetting leken geteld. Voor de Friese bevolking was het een zware teleurstelling toen de triomfantelijke opmars bij Arnhem stokte: Operatie Market Garden werd een volslagen mislukking. Er volgden nog zeven zware, trieste maanden.
Gebeurtenissen in april 1945 in Harlingen
Dinsdag 3 april 1945: Verbod om zich in de omgeving van de Engelse tuin te begeven.
Woensdag 4 april: Grote huiszoeking tussen St. Odolphisteeg, Voorstraat, Kleine Bredeplaats en Lanen. Vermoedelijk was het te doen om een ‘ondergedoken’ Duitser die niet werd gevonden.
Dinsdag 10 april:Op z’n vlucht naar het westen van het land is NSB leider Anton Mussert een nacht te gast bij burgemeester Dekker.
Donderdag 12 april: Canadese troepen trekken de noordelijke provincies binnen.
Zaterdag 14 april: Tal van Duitse instanties verlaten Harlingen. De 24 jarige Sybren Kuyper wordt in de Steenhouwerstraat door Duitsers doodgeschoten omdat hij zich na achten nog op straat bevindt.
Zondag 15 april; Algeheel verbod in Harlingen om nog op straat te verschijnen. Slechts aan het eind van de dag mogen de mensen de deur uit om boodschappen te kunnen doen. Duitsers openen met kanonnen het vuur op Midlum. De 31 jarige L. Tigchelaar wordt dodelijk getroffen.
15 en 16 april: Grootscheepse vernielingen door de Duitsers. Bruggen worden opgeblazen, haveninstallaties onklaar gemaakt en in totaal worden er 17 schepen tot zinken gebracht. Zie foto’s: blokkade havenmond en vernieling brug. (uit de collectie Johnny de Groot)
Maandag 16 april: Canadezen leggen Harlingen onder artillerievuur en de Canadese infanterie trekt de stad binnen. Op diverse plaatsen leidt dat tot vuurgevechten.
Dinsdag 17 april 1945: Bevrijding van Harlingen is een feit. Zij het dat ’s ochtends nog enkele uren verzet wordt geboden door enkele groepen Duitse soldaten. Negen Duitsers komen om het leven en enkele honderden worden gevangen genomen. Onder de burgerbevolking vallen vier slachtoffers. Enkele tientallen NSB-ers worden in Harlingen gearresteerd en opgesloten.
Vrijdag 20 april: Verschijning van de eerste ‘De Vrije Harlinger’ na de bevrijding.
Bron: website ‘Harlingen tijdens de Tweede Wereldoorlog’