Circa 80% van de Nederlandse visserij neemt deel in het MSC-programma voor duurzame visvangst. En eenmaal erkend door het MSC-keurmerk, blijven visserijen werken aan verdere verduurzaming. Dat blijkt uit het rapport “Stand in het Water 2020” waarin een analyse is gedaan van alle 125 beoordelingen en controles die de afgelopen 15 jaar zijn uitgevoerd om te toetsen of visserijen het MSC-keurmerk mogen dragen.
In 2006 liet de eerste Nederlandse visserij zich meten tegen de MSC-standaard voor duurzame visvangst. Deze Noordzee haringvisserij is sindsdien gecertificeerd, en visserijen op 19 andere vissoorten volgden. Inmiddels neemt zo’n 80% van de Nederlandse visserij deel aan het programma, zowel gemeten in aantal schepen als in het volume aangelande vis in 2019. Deelnemende visserijen worden jaarlijks gecontroleerd, en vaker als daartoe aanleiding is. Elke 5 jaar vindt een uitgebreide herbeoordeling plaats.
Ook blijkt uit de analyse van de visserijbeoordelingen, dat het MSC-programma een stimulans is om continue te blijven verbeteren. Visserijen kunnen onder voorwaarden worden gecertificeerd, met verbeteropgaven voor de komende jaren. Het gaat dan bijvoorbeeld om het aanpassen van netten om bijvangst te verminderen, of het ontzien van kwetsbare onderwaternatuur. Van de 109 dusver gestelde voorwaarden is circa de helft inmiddels ingelost: aan het realiseren van de andere helft van de verbeteropgaven wordt nog gewerkt. Deze moeten binnen afgesproken tijdlijnen worden voltooid, of de visserij riskeert schorsing of beëindiging van het certificaat.
Derde belangrijke conclusie uit de analyse is de grote betrokkenheid van stakeholders. Aan bijna alle beoordelingen hebben wetenschappers of natuurbeschermingsorganisaties bijgedragen, aan ruim de helft van deze audits hebben beide groepen bijgedragen. Hiermee wordt verzekerd dat de laatste wetenschappelijke inzichten over visserij en natuurbescherming worden meegenomen bij de beoordeling van visserijen.
Minister Schouten van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV): “Het is goed nieuws dat de Nederlandse visserij steeds duurzamer wordt. De MSC-organisatie heeft – samen met vissers en belangenbehartigers – hieraan een belangrijke bijdrage geleverd. Verdere verduurzaming van de visserij blijft belangrijk, ook voor de toekomst. Dat vraagt niet alleen inzet van beleid, maar ook inzet van initiatieven zoals het MSC-keurmerk.”
Aanbod duurzaam gecertificeerde vis tijdelijk beperkt door recente schorsingen
De Nederlandse visserij is voor duurzaam beheer van visbestanden ook afhankelijk van de internationale afspraken over vangstquota. Recent zijn de MSC-certificaten voor de visserij op makreel, Atlantisch-Scandinavische haring en blauwe wijting geschorst, omdat de betrokken kuststaten geen overeenstemming konden bereiken over het verdelen van de quota. Vangst van deze soorten in 2021 mag daardoor niet als MSC-gecertificeerd worden verkocht, totdat de betrokken landen tot wetenschappelijk-gedragen afspraken komen.
Vraag consumenten naar duurzame vis blijft stijgen Vanuit de markt blijft de vraag stijgen naar vis, schaal- en schelpdieren van duurzame oorsprong. MSC ziet in Nederland jaar op jaar groei in de verkoop van MSC-gecertificeerde visproducten. Dat past in een trend: uit de Monitor Keurmerken Retail van onderzoeksbureau IRI over 2019 bleek dat de omzet van voeding in supermarkten 4,2% was gegroeid, maar de omzet van voedsel met een onafhankelijk keurmerk maar liefst 26%! Binnen de productcategorie vis is inmiddels 74% van de omzet duurzaam gecertificeerd[i].
[i] In dit marktonderzoek door IRI werd geen onderscheid gemaakt tussen omzet op producten met de keurmerken van MSC (voor duurzame wilde visvangst) en ASC (voor verantwoorde kweek).