Een rondje langs de velden…. Van weiland naar Sportcomplex
Voetbal overal in de stad én in Barradeel
De voetballers van Odio (‘Ons Doel Is Overwinnen!’. voorloper Robur) HZC, Harlingen en Zeemeeuwen, voetbalden overal in de stad. Odio op het Zusterveld (nu Batting), HZC, Harlingen, Zeemeeuwen nabij de Koegelbult en later de Harlinger profs op het driehoekje bij de Bazuin, dus naast de Bildtstraat. Maar ook op een grasveld de zg. Kippenren bij een Visch Rookerij aan de Noorderdijk. Ligt nu midden in de Industriehaven. Het terrein bij de Koegelbult was erg smal met aan beide lange zijden een sloot en menig speler en toeschouwer haalde een nat pak of de speler stond bij ingooi half in de sloot! Het terrein lag op de hoek Grettingalaan en Vierkantsdijk, dus vlak bij het wijkgebouw van de Oosterparkwijk vereniging aan de Oosterparkweg. Er werden daar ook wedstrijden gespeeld en men bracht de doelpalen mee uit de opslag elders in de stad en de belijning werd met zaagsel aangebracht. Af en toe was het lastig om doelpunten te registreren want er waren geen netten! Daar had men het geld niet voor.
Voetballen op zondag? Bekeuring!
In 1924 kreeg HZC een weiland in gebruik van een boer die erg sportief was en ook van voetbal hield. Dat terrein lag nabij het Midlumerpypke – een brug over de Ried- maar dat lag wel in Barradeel. Die gemeente had een plaatselijke verordening dat er op zondag niet gevoetbald mocht worden. Twee zondagse wedstrijden tussen HZC en Sneek werden bezocht door de politie en de 44 spelers, scheidsrechters en leiding kregen een proces-verbaal. Maanden later zag de Kanton rechter die wedstrijden niet als een overtreding van de verordening en ontsloeg het gezelschap van rechtsvervolging.
Van houten keet met voederbak naar kleedgebouw met douches
De Harlinger profs, ook wel het werklozen team genoemd, hadden weinig tot niets aan materiaal. Er werd gevoetbald met een aftandse bal tot dat een bevriende winkelier een echte leren bal beschikbaar stelde. Er werd vanaf dat moment dagelijks gevoetbald totdat het leer in zee belandde (vlak achter het terreintje bij molen de Bazuin lag de Waddenzee) en niet meer ‘gered’ kon worden. Verder was er één speler met voetbalschoenen de rest speelde op afgedankte militaire ‘kistjes’ . Het ‘clubhuis’ van de Harlinger profs was cafe ‘t Noorderke In 1929 worden aan de Vierkantsdijk twee sportvelden in de gebruik genomen: oostelijk van de gemeente, westelijk van de Rijks Hogere Burger School. Twee houten keten met een trog en drie koud water kranen was een top voorziening natuurlijk. Halverwege de jaren 60 komt er een kleedgebouw met douches en warm water kranen en komt Robur van de Kimswerderweg definitief naar de Vierkantsdijk. In 1978 opent Robur voorzitter Zuiderhof het eerste clubgebouw ‘t Vierkantsje. Verzoeken om uitbreiding van het complex werden, tot 1995 afgewezen omdat de RSG Vestdijk een nieuwe school wilde bouwen en toen de RSG op het ijsbaanterrein kwam, nieuwbouw van Dukdalf, maar dat sprong ook af en kon de accommodatie uitgebreid worden.
Balkland en de elf houtschuren
Het Balkland komt in 1939 al in ontwikkeling als sportaccommodatie. Burgemeester Hannema knipte in 1939 een roodwit lint door en ‘t Balkland was geboren: één veld met verder niets. Zeerobben in 1953 opgericht, speelt eerst een paar jaar op de Vierkantsdijk en komt dan ook op het Balkland. In 1980 gaan de Robben naar het Oostersportpark. Het Balkland, zo genoemd vanwege de opslag van boomstammen die balken voor de bouw moesten worden, werd in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw tot een volwaardige accommodatie met vier velden, een trainingsveld, tribune, kantine ‘t Honk, een bestuurskamer en adequate kleed gelegenheden. Dat moest ook wel want de gemeente moest ruimte bieden voor: voetbalelftallen, korfbal twaalftallen, 2400 scholieren voor bewegingsonderwijs, een zestal bedrijfsvoetbal teams en voor de politie opleidingsschool: sportvelden. De kantine werd in het begin van die opwaardering verpacht en de eerste pachter was Bouwe Bolman. Later nemen vrijwilligers dat stukje invulling over.
Het Balkland brugje
Als afsluiting van dit accommodatie artikel ontkom je niet aan het Balkland brugje, het heechhout over de Bolswardervaart om op het sportcomplex te komen. De tegenstander van Harlinger moest over dit bruggetje min of meer klimmen en er zijn onvermoede krachten aan dit bruggetje toe gekend die er in veel gevallen voor zou hebben gezorgd dat er verloren werd van de rood-witten.
Of dat klopt vertelt de historie niet. Het huidige sportcomplex van fc Harlingen aan de Vierkantsdijk heeft niet zo’n mysterieuze entree. Maar het is natuurlijk wel een prima accommodatie om wedstrijden te winnen, en voor de tegenstander om te verliezen…….
