Uit de samensmelting van rkvv. Robur (1921) en vv. Harlingen (1923), ontstond fc Harlingen. In 2022, precies tussen de twee jubileumjaren in, wordt 100 jaar voetbal in Harlingen gevierd. In de aanloop naar 2022 verschijnt er elke maand in de Harlinger media een artikel over de geschiedenis van de verenigingen. Afwisselend Robur en Harlingen. Deze week: HZC vv. Harlingen van 1953 tot en met 1963.
Tot elkaar veroordeeld
Twee markante gebeurtenissen in 1953 die in hoge mate de Harlinger voetbalgeschiedenis hebben beïnvloed. En dat eigenlijk nog steeds doen. De eerste gebeurtenis: Onder aanvoering van diverse oud- voetballers van Zeemeeuwen, de voorloper van Zeerobben, werd op 3 januari 1953 in gebouw Pro Rege, aan de Harlinger Voorstraat (nu bibliotheek) onder overweldigende belangstelling de oprichtingsvergadering van een nieuwe zaterdagclub gehouden. zmvv Zeerobben was geboren. Later in dat jaar wordt de v.v .Harlingen opgericht. Na een liefdadigheidswedstrijd tussen de ‘rivalen’ Harlingen en HZC in 1953 komen, na tien jaren van besprekingen en pogingen om te fuseren, de leden op een vrijdagavond tegelijk bij elkaar: Harlingen in café Populair in de Vijverstaat en HZC in de Franekerpoort in de Hoogstraat en na stemming is ook de v.v. Harlingen geboren. Zeerobben en Harlingen ‘worden tot elkaar veroordeeld’ want de clubs moeten de accommodatie aan het Balkland delen. Zowel de kleedgelegenheden, de velden als ook de bestuurskamer en de uitgifte van consumpties. Die situatie duurt tot 1975(!) als de Zeerobben naar de Achlumerdijk verhuizen.
Noot van de schrijver van dit artikel. Op zich wel merkwaardig dat ondanks een noodgedwongen: samen- delen-systeem van ruim 22 jaar, een fusie tussen Zeerobben en Harlingen niet tot stand is gekomen. Eerder nam de rivaliteit toe. Voor zo’n kleine stad, dat Harlingen nu eenmaal is, zijn drie (!) voetbalverenigingen met drie accommodaties natuurlijk een veel te grote broek, daarom prima dat v.v. Harlingen en RKvv Robur elkaar hebben gevonden.
v.v. Harlingen op weg in de vaart der volkeren
Het zou vijf jaar duren voordat de fusie tussen kracht (Harlingen) en techniek (HZC) tot promotie leidde. Want in 1957 promoveert het ‘eerste’ naar de 2de klas KNVB. Het derde elftal werd direct na de fusie al kampioen in de reserve 1 klasse van de FVB. Zie foto 3. Dit decennium, zou een opmaat blijken naar een bijzondere succesvolle periode die ruwweg de 70tiger jaren en een deel 80iger jaren van de vorige eeuw zou omvatten, maar daarover later meer. Binnen de tien jaar die in dit artikel aan de orde komt valt ook de start van het zaalvoetbal in Harlingen. Dat indoor voetbal zou, vooral in de succesvolle jaren, een hoofdpijn dossier worden omdat eerste elftalspelers een verbod kregen om te gaan zaalvoetballen. Hoofdreden: te blessure gevoelig waardoor er uitval zou kunnen plaats vinden van spelers en dus afname van slagkracht in de hoofdmacht. In deze tien jaar wordt ook de basis gelegd voor het opwaarderen van de Balkland accommodatie. Kantine ‘het Honk’ wordt in de steigers gezet, net als een hoofdtribune die beide in de ‘seventies’ in gebruik worden genomen. De onderlinge binding wordt ook in schrift gebundeld want verschillende clubbladen zien het levenslicht. Foto 2: het omslagblad van een clubblad uit 1954 van de vv. Harlingen.
Internationaal en promotie van FVB naar KNVB
De fusie tussen HZC en Harlingen in 53 hield ook in dat niet alleen besturen gecombineerd moesten worden maar ook elftallen. Bestuurlijk was het niet erg ingewikkeld: om en om werden de leden benoemd te beginnen met de voorzitter (ex-Harlingen) en vice voorzitter (ex-HZC). Ook bij de opstelling van het eerste elftal ging men uit van ‘bloedgroepen’: Minstens vijf moesten afkomstig zijn uit één van de clubs. Probleem was dan de zesde man. Als er zich dan een speler van ‘buiten’ meldde kwam dat de elftalcommissie heel goed uit. In de loop der jaren vervaagde dit systeem. Een andere combinatie viel er ook te registreren. De tweestrijd tussen de Harlinger en Franeker voetballers blijft actueel maar er komt ook ruimte voor een combi optreden als Harlingers en Franekers (Freno) in 1954 een gezamenlijke wedstrijd tegen Liverpool spelen op verzoek van de KNVB. De Liverpoolers waren veel te sterk voor dit gelegenheidsteam maar dankzij keeper Seerden bleef de schade beperkt tot 0-3. Foto 5: het combi elftal op het Balkland. Foto 6: aanvoerder Kuipers krijgt uit handen van de Liverpool aanvoerder het herinneringsvaantje.
Foto 4: Het derde decennium (1953 tot 1963) wordt ook met een kampioenschap afgesloten. Onder leiding van Jelle Wassenaar wordt Harlingen 1 kampioen. De spelers, leiding en bestuur: Staand: aanvoerder Meinte Mensonides, Piet Sikkema, Melle Scheffer, Dirk van Zon, Jopie de Vries (invaller), en Klaas de Vries. Zittend: Rinnie Hoekstra, Jetze Pascal, Johnny Ligthart, Wally Steinvoorte, Sietse Boersma, en Geert de Haan. Achterste rij: Bolman, met hoed en zonnebril trainer Jelle wassenaar, Cleem Heeger, Pier Glas. Naast de staande spelers: H.van der Veen en Harm Hateboer (leider). Foto 5: 1954 het combi elftal v.v. Harlingen en Freno Franeker dat in 1945 tegen Liverpool speelde. Foto 6: Aanvoerder A. Kuiper krijgt uit handen van de Liverpool aanvoerder het herinneringsvaantje.
‘Harlingen daar ga je naar de eerste klas…..’
In 1957 wordt Harlingen dan kampioen met een promotie naar de 2de klas KNVB. Zes jaar later, seizoen 1962 -1963 wordt met de promotie naar de 1ste klas KNVB o.l.v. Jelle Wassenaar, de basis gelegd voor een bloeiperiode met onder andere de bouw van clubgebouw Het Honk, de bouw van de tribune, het vertrek van Zeerobben naar de Achlumerdijk, dus het Balkland sportcomplex was nu van ‘Harlingen!’ en de ‘bouw’ van een elftal dat naast mooie prestaties ook nog eens de Noordelijke amateur beker wint en naar het landelijke Zeist moet om daar te proberen landskampioen zondag amateurs te worden. Het elftal dat de basis vormde voor die opbloei, werd onder leiding van Jelle Wassenaar in 1963 kampioen en bestond uit: aanvoerder Meinte Mensonides, Piet Sikkema, Melle Scheffer, Dirk van Zon, Jopie de Vries en invaller Klaas de Vries. Verder Rinnie Hoekstra, Jetze Pascal, Johnny Ligthart, Wally Steinvoorte, Sietse Boersma, en Geert de Haan. Zie foto 4
Bronnen:
Archieven van: Piet van der Moolen; De Harlinger Courant; Guus van Hurck; rkvv Robur; v.v. Harlingen.
Boeken: Tot Heil Onze Ribbenkast 50 en 75 jaar v.v. Harlingen. Diverse clubbladen.
Jubileum uitgaven: HZC, Harlingen, Robur.
Magazine: De Harnser oktober 1983.