100 jaar voetbal in Harlingen

Uit de samensmelting van RKVV Robur (1921) en v.v. Harlingen (1923), ontstond fc Harlingen. In 2022, precies tussen de twee jubileumjaren in, wordt 100 jaar voetbal in Harlingen gevierd. In de aanloop naar 2022 verschijnt er elke maand in de Harlinger media een artikel over de geschiedenis van de verenigingen. Afwisselend Robur en Harlingen. Deze week: HZC v.v. Harlingen van 1963 tot en met 1980.

Los van de sportieve prestaties zijn de seventies belangrijk voor de ontwikkeling van sportief Harlingen en vooral ook de voetbalsport. In 1970 wordt sporthal ‘De Waddenhal’ aan de Achlumerdijk geopend. Naast de Waddenhal (nu ijsbaan) wordt met de jongste jeugd kaboutervoetbal gespeeld onder leiding van Kees en Miep Leijen. Al snel krijgt het terreintje de titel ‘Kabouterstadion’. Met de opening Waddenhal komt ook het zaalvoetbal tot wasdom. In 1971 erkent de KNVB, onder zware druk, het damesvoetbal. In 1973 viert Harlingen haar 50-jarig bestaan en in 1974 komt er, ongelofelijk, verwarming én warm water in de kleedgelegenheden op het Balkland. In 1976 wordt ‘Het Honk’ geopend door Piet Mier, voorzitter van VVH en aannemer Anne De Vries.

Maar ook ontstaat in die periode het zomeravondvoetbal én het Soosvoetbal waarmee geld werd ingezameld voor de Soos verstandelijk gehandicapten. Die wedstrijden binnen zowel het zomeravond voetbal en de soos werden op het scherpst van de snede gespeeld. Niet zelden werd er even gestaakt om de gemoederen te laten bedaren. In de jaren 80 ontstaat ook het schoolvoetbal waarbij de drie voetbalverenigingen om de beurt dit evenement (van de gemeentelijke sportraad) mogen organiseren. De aanloop naar een belangrijke periode in de Harlinger voetbalgeschiedenis ligt in de jaren 60. In 1963 promoveert Harlingen naar de 1ste klas van de KNVB. Deze sportieve bloeiperiode duurt tot 1968 als het eerste degradeert naar de 2de klas. Het wordt vier jaar later nog erger als de club in 1972 naar de 3de klas wordt verwezen. 1973 viert de v.v. Harlingen haar 50-jarig bestaan en vanuit dat jubileum promoveert het eerste in 1974 naar de 2de klas KNVB. Een jaar later keert v.v. Harlingen terug in de 1ste klas van KNVB en breekt er opnieuw een bloeiperiode van 5 jaren aan.

“Doen mij de koelkast maar”

Bij 100 jaar voetbal in Harlingen ontkom je niet aan zaalvoetbal. Met de komst van de waddenhal en de oprichting van zv Exstador (weet u het nog? Sip Luxwolda en vrz. Bulthuis – ‘grandioos!’) komt dit voetbal in de zaal tot grote wasdom. Tot de opening van ‘De Waddenhal’ aan de Achlumerdijk in 1970, werd er gespeeld in de veilinghallen waar nu de Jumbo staat. De aversie tegen dit technisch hoogstaand spelletje voetbal, van de voetbalclubleidingen in de stad was wellicht niet onterecht omdat het te blessure gevoelig zou zijn waardoor selectiespelers zondag niet de wei in konden. Het heeft zelfs geleid tot ruzies en het heeft spelende leden gekost. Regel was tot en met woensdag mocht het wel maar daarna niet meer. Harlingen was de bakermat voor het Friese zaalvoetbal. Ondanks de tegenstand binnen het veldvoetbal kader, neemt het nog steeds een belangrijke plaats in bij het Harlinger sportleven. En wellicht daarom ook organiseert de v.v. Harlingen vanaf 1980 het Havenstadzaalvoetbaltoernooi op 31 december. Ook dit jaar gaat het evenement niet door vanwege de pandemie die de wereld al meer dan 90 weken in haar greep houdt: Corona! Het breidde zich uit met horeca zaalvoetbal, later bedrijfsvoetbal met mooie verslagen in de Harlinger Courant. Onderlinge ‘vetes’ speelden een grote rol. Humor was er ook natuurlijk het is tenslotte Harlingen. Derde helft in de kantine Waddenhal. Auke Douma was uitbater. Half elf: “we gaan sluiten, wil iemand nog wat uut de keuken?” Kees Knier: ‘Doen mij de koelkast maar’. De Dokkumer Douma kon die Harlinger humor niet goed aan. Nog een zaalvoetbal anekdote. Wiebe van Dijk had van alle jongens wel shampoo gebruikt na een wedstrijd want hij had zelf nooit iets mee. Tot hij op enig moment heel joviaal een enorme fles ‘shampoo’ in de douchegelegenheid plaatste: “Foar jimme maakt ‘t maar op. Ik se veul van jimme bruukt…” En Wiebe weg. De ploeg enthousiast flink de flacon rond laten gaan, en “wat is dit foor spul, ut skuums niet…” Klopt hoor het was een fles vol slaolie….!

Markante mensen
Markante gebeurtenissen worden natuurlijk tot stand gebracht door markante persoonlijkheden. Een bloemlezing, die natuurlijk niet compleet is maar een beetje een beeld schetst van de ‘voetbalfamilie v.v. Harlingen’. Spelers, die ook in het betaalde circuit terecht konden: Johnny Ligthart, Jetze Pascal, Bruno Scheffer, Jan Brouwer, Klaas Justus de Vries, J.P.Bosma, Menno Huizenga, Ronnie Bambach en Rikus Oswald. Trainers: Jelle wassenaar, Barry Hughes, Jan Hoekema, Willem Spindelaar, Klaas Stoffels, Jan Slotemaker, Joop Ruiter en Johnny Ligthart. Zonder bestuur wud ut oek niks en in de loop der jaren: Cleem Heeger, Bouwe Bolman, Piet van der Moolen, Henk van der Veen, Jelmer van der Hoek, later Doede oek nog, Piet Mier, Harm Hateboer, Pier Glas (ook een verdienstelijke Sinterklaas!) Hennie Rustebiel, Gerrit van Keulen, Joop van der Ven, Willem Tienstra en op dit moment geeft Nico Beuker leiding aan de club. Jeugdtrainers én vrijwilligers zijn onmisbaar bij Harlingen onder andere: Henk Hooghiemstra, Japie Ploegstra, Jan van Houten en Kees Jacobs. Maar ook Jorrit Haan, Age Tichelaar, Henkie (Pummie) Nagel, good old Bertus Nieuwenburg, Anne de Vries, Jan Teensma, Henkie Feenstra, en Nellie Souverein. Ze staan ook natuurlijk voor al die elftalleiders, kantine bemensing, schoonmaakploeg, materialen en chauffeurs die in de afgelopen eeuw het gezicht waren en nog steeds zijn van voetballend Harlingen.

Bronnen:
Archieven van: Piet van der Moolen; De Harlinger Courant; Guus van Hurck; rkvv Robur; en v.v. Harlingen. Boeken: Tot Heil Onze Ribbenkast / 50 én 75 jaar v.v. Harlingen. Diverse clubbladen. Jubileum uitgaven: HZC, Harlingen, Robur. Magazine: De Harnser oktober 1983.