Op 13 mei 2024 bracht de Waddenacademie het rapport “Waterbeschikbaarheid Noord-Nederland; Analyse voor de periode 2010-2022” (geschreven door Arjen Kok en Ruud Vollenbroek van WLNwater-onderzoek-advies) uit. Het rapport is toegelicht als onderdeel van het symposium “Van Dijkversterking naar Klimaatadaptieve Waddenkust” in Holwerd.
Tijdens dit symposium namen, Matthijs de Vries (gedeputeerde provincie Fryslân), Frances Heijman (programmamanager ED2050 provincie Groningen), Frank Jorna (dagelijks bestuurslid Wetterskip Fryslân) en Annette van Velde (dagelijks bestuurslid waterschap Noorderzijlvest) een exemplaar in ontvangst.
Klimaatverandering, zeespiegelstijging en sociaaleconomische ontwikkelingen beïnvloeden de beschikbaarheid, het verbruik en de verdeling van zoet water in het Waddengebied. De recente droge jaren maken duidelijk dat watervoorraden onder een steeds grotere druk komen te staan. De veranderingen in waterbeschikbaarheid kunnen grote gevolgen hebben voor de verschillende sectoren (zoals landbouw en industrie) in het Waddengebied, zowel op het vaste land als op de eilanden, maar ook voor de natuurwaarden van de Waddenzee.
Het rapport beschrijft de recente ontwikkelingen (2010-2022) in aanbod, vraag en verdeling van zoet water in het Waddengebied (inclusief de eilanden). De focus ligt hierbij op vier waterschappen (Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Wetterskip Fryslân, Noorderzijlvest en Hunze en Aa’s) en op drie jaren (2016 als een gemiddeld, 2017 als een nat en 2018 als een droog jaar).
De belangrijkste conclusies van het rapport zijn:
- Gemiddeld per jaar was er bijna nooit sprake van een zoetwatertekort, maar de tekorten in de zomerperiode (juli-aug) waren relatief hoog;
- Naast een verminderde aanvoer van zoet water, werd het verbruik van zoet water ook hoger. In de landbouw werd aanzienlijk meer zoetwater gebruikt voor het beregenen van de gewassen, maar ook het drinkwaterverbruik nam over de jaren iets toe;
- De toename van het neerslagtekort (= het verschil tussen neerslag en verdamping in de periode van 1 april tot en met 30 september) in combinatie met een hoger zoetwaterverbruik zorgde ervoor dat met name de afstroming van zoet water vanuit het IJsselmeer naar de Waddenzee sterk verminderde.
Deze studie is voor de Waddenacademie een eerste stap naar een Kennisagenda Zoetwaterhuishouding Waddengebied. Na de identificatie van knelpunten en draaiknoppen volgt een inventarisatie van bestaande en ontbrekende kennis die nodig is voor besluitvorming en beheer van aanbod, verbruik en verdeling van zoet water. De Waddenacademie wil hiermee, in samenwerking met partijen als IKW, de waterschappen en het Deltaprogramma Zoetwater, bijdragen aan een duurzame toekomst voor het Waddengebied (inclusief de Waddenzee).
Download het rapport Waterbeschikbaarheid Noord-Nederland; Analyse voor de periode 2010 – 2022 (pdf 4 Mb)
