Particulier cameratoezicht. Hoe zit het eigenlijk met de privacy?

Steeds vaker zien we camera’s en videodeurbellen bij particulieren hangen. Deze camera’s maken regelmatig, terwijl dit verboden is, inbreuk op de privacy van inwoners. Bedoeld en onbedoeld wordt vaak de openbare ruimte gefilmd. De gemeenteraad van Harlingen heeft het gemeentebestuur gevraagd om inwoners bewust te maken van de wet- en regelgeving rondom cameratoezicht. Samen met de politie en de Autoriteit Persoonsgegevens heeft de gemeente een aantal zaken uitgezocht die de moeite waard zijn om te delen.

Regelgeving voor je beveiligingscamera of videodeurbel

De belangrijkste regel is dat camera’s bij een particuliere woning alleen eigen bezittingen mogen filmen. Eigendommen van anderen, zoals het huis of de tuin van de buren, mogen dus niet worden gefilmd. Hetzelfde geldt voor de openbare weg, zoals een stoep of parkeerplaats. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de eigenaar zelf, ook als een installatiebedrijf de camera installeert. Soms kan het echt niet anders dan dat een stukje van de openbare weg wordt gefilmd. Als bewoner dien je er dan voor te zorgen dat de privacy van voorbijgangers zo min mogelijk wordt geschonden. Daarnaast moet het duidelijk zijn voor mensen dat ze mogelijk gefilmd worden en moeten camerabeelden zo kort mogelijk worden bewaard. Bij een videodeurbel wordt geadviseerd om alleen live te kijken wie er voor de deur staat op het moment dat er wordt aangebeld. De beelden hoeven dan niet te worden opgeslagen.

Gebruik van particuliere videobeelden door de politie

Kan de politie opnames van particuliere camera’s gebruiken in een onderzoek? En wordt dan de persoon van wie de beelden zijn met naam en toenaam genoemd in het dossier? Als de politie meent dat de beelden kunnen helpen bij een opsporingsonderzoek, dan kunnen ze worden gevorderd. In uitzonderlijke gevallen is het mogelijk om de persoon van wie de camera is te anonimiseren in een politiedossier. Dit kan alleen in overleg met het OM en wordt alleen toegepast wanneer er aanwijzingen bestaan voor concrete dreigingen. Camerabeelden worden regelmatig getoond tijdens zittingen bij de rechtbank en schermafbeeldingen worden vaak aan het dossier toegevoegd. Volledige anonimiteit bij het vorderen van camerabeelden kan daarom nooit helemaal worden gegarandeerd.

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) vindt het positief dat de raadsleden van de gemeente Harlingen scherp in het vizier hebben dat correct gebruik van camera’s niet alleen de verantwoordelijkheid van de overheid betreft, maar dat ook particulieren zich aan geldende wet- en regelgeving moeten houden. Vanuit haar rol blijft de AP aandacht vragen voor particulier cameragebruik in de openbare ruimte.