De vrouw die monter aan boord klimt en zich zorgzaam over de slachtoffers buigt, staat model voor Trijn Jacobs, de eerste vrouwelijke chirurgijn van Amsterdam (foto Jan de Jager).
Op woensdag 12 februari a.s. wordt het tweede deel van de serie ‘Het Verhaal van Nederland-Amsterdam’ uitgezonden. (NPO1, 20.35 u.) In deze aflevering met als titel ‘Jong en vol dromen’ zijn ook beelden te zien die eind oktober 2023 op Witte Swaen zijn opgenomen. Tijdens die opnamen bleef het schimmig waartoe ze dienden. Daarop komt in de uitzending het antwoord.
Het gaat niet om de bekende reis van Barentsz om de Noord, maar een andere, risicovolle expeditie van Cornelis en Frederick de Houtman naar Oost-Indië. Met vier schepen, waaronder de Duyfken, vertrokken zij op 2 april 1595 zuidwaarts. De organisatie was in handen van een voor deze expeditie opgerichte Compagnie van Verre, een comité van rijke handelaren uit de hoofdstad. De broertjes De Houtman, avontuurlijk en belust op het Grote Geld, durfden de onderneming wel aan, daarbij gesteund door de kennis en kaarten van Peter Plancius die ook een belangrijke rol speelde in de Barentszexpeditie. Het werd een helse tocht. Door gevechten (onderling en met Portugezen), ruzies, scheurbuik stierven er velen.
Van de 249 bemanningsleden kwamen er in augustus 1597 slechts 89 terug. Bij gebrek aan voldoende mensen werd een van de schepen, die lekte, in Indië in brand gestoken. Witte Swaen diende als decor om de bestrijding van ziektes en ellende aan boord van zo’n schip uit te beelden. Om aan te geven dat varen in die tijd leuk en uitdagend lijkt, maar geen pretje was.
De uitzending is ook te zien via NPO Start.
