
De Witte Swaen, de reconstructie van het expeditieschip van Willem Barentsz neemt van 20 tot 24 augustus deel aan Sail Amsterdam. Het fotoverhaal van de bouw van het schip, geheel door vrijwilligers, is vastgelegd in het boek ‘Barentszmaten’. Útjouwerij DeRyp brengt het boek uit. De presentatie is op donderdag 14 augustus om 16.30 uur op de Barentszwerf in Harlingen.
De plek waar Sail zich afspeelt is voor de Witte Swaen van historische betekenis. Vanaf hier vertrok in 1596 ontdekkingsreiziger Willem Barentsz in een poging een noordelijke doorvaart naar Azië te vinden. Het verhaal is bekend. Zijn schip liep vast in het ijs bij Nova Zembla en verging, een roemloos einde van een hoopvolle onderneming. Van de bemanningsleden overleefden slechtst twaalf de tocht. Als helden werden ze in de hoofdstad echter niet onthaald, integendeel. Het doel was immers niet bereikt en het schip verloren. Wat nu, 429 jaar later, wel terugkeert is een prachtig nagebouwd schip.
Toonbeeld Hollandse scheepsbouw
Niet alleen daarom is de komst van de Witte Swaen naar Sail zo bijzonder. Het schip is gemaakt volgens de ‘huid-eerst’-methode en is daarmee een toonbeeld van de Hollandse scheepsbouw uit die tijd. Bovendien door louter en alleen vrijwilligers. De meesten zonder ervaring in dit ambacht. Het gebrek aan kunde werd echter ruimschoots gecompenseerd door enthousiasme, lef en de wil om er iets moois van te maken. Deze eigentijdse Barentszgezellen zullen vast en zeker anders worden begroet dan die arme sloebers uit 1597. Het schip waarmee ze komen is niet alleen een varend eerbetoon aan de ontdekkingsdrang van toen, maar ook aan hun eigen werk. Hoe dat ging is in het boek Barentszmaten duidelijk te zien.
Útjouwerij DeRyp
In 2022 publiceerde Jan de Jager – ook een van die vrijwilligers – reeds onder de naam Barentszmaten een fotoverslag van de bouw van de Witte Swaen. Dit boek vond bij medewerkers en volgers van het Barentszproject gretig aftrek, al snel was het uitverkocht. Nu het schip in augustus 2025 deelneemt aan het nautische spektakel Sail Amsterdam en daar zeker aandacht zal trekken, nam ook de vraag naar het boek toe. Útjouwerij DeRyp zag dat als een uitdaging: in korte tijd een boek uitgeven dat artistiek is vormgegeven en het verhaal vertelt van een uniek project. Die opdracht is geslaagd. Dankzij een goede samenwerking tussen auteur/fotograaf Jan de Jager, vormgever Johan Bouwhuis en mensen van Útjouwerij DeRyp ligt er een boek dat laat zien hoe een groep ‘Barentszmaten’ met inzet en enthousiasme het schip de Witte Swaen kon realiseren.
Het boek is verkrijgbaar op de Barentszwerf, tijdens Sail op de Witte Swaen aan de Veemkade in Amsterdam en in de boekwinkel ISBN 9789083431574. Ook online is het te bestellen via debarentsz.nl of utjouwerij-deryp.nl