Afgelopen week liep ik door een kringloopwinkel en mijn oog viel op een houten tafel. Er zat een flinke kras over het blad. In een gewone meubelzaak zou zoiets direct worden afgedankt, maar hier viel me vooral op hoeveel karakter het gaf. Deze tafel had duidelijk al een leven achter zich, misschien meerdere. En dat maakt hem voor mij juist interessanter. Niet nieuw, niet perfect, maar écht.
Opiniestuk
Op zaterdag 4 oktober is het Nationale Kringloopdag. Een dag waarop in heel Nederland de deuren van kringloopwinkels openstaan om ons te laten zien dat tweedehands meer is dan een goedkoop alternatief. Het is een kans om onze blik te kantelen: wat als tweedehands niet langer de tweede keuze is, maar onze eerste reflex?
Dat idee is actueler dan ooit. Uit onderzoek blijkt dat 55 procent van de Nederlanders regelmatig tweedehands koopt en dat nog eens 8 procent dat overweegt. In Friesland is het aantal tweedehands kledingwinkels de afgelopen tien jaar met 75 procent gegroeid. Steeds meer mensen ontdekken dat tweedehands niet alleen duurzamer is, maar ook slimmer voor de portemonnee. En toch blijkt uit landelijke monitors dat nog altijd minder dan 5 procent daadwerkelijk kiest voor refurbished of tweedehands apparaten. De intentie groeit, maar ons gedrag blijft achter.
Daar ligt een kans. Want een tweedehands artikel is niet zomaar een object, het is een verhaal. Het draagt gebruikssporen, geschiedenis, warmte. Het herinnert ons eraan dat spullen niet bedoeld zijn voor één kort leven, maar dat ze langer meekunnen dan we vaak denken. We zijn gewend geraakt aan de reflex om nieuw te kopen zodra iets versleten of verouderd lijkt. Maar wat als we in plaats daarvan kijken hoe we het langer kunnen gebruiken, repareren, delen of ruilen? Wat als we imperfectie gaan zien als charme in plaats van tekortkoming?
Het gaat uiteindelijk niet alleen over duurzaamheid in abstracte cijfers, maar over hoe we ons dagelijks leven vormgeven. Elke succesvolle reparatie bespaart gemiddeld anderhalve kilo afval. Elke keer dat we kiezen voor tweedehands in plaats van nieuw, voorkomen we dat er weer grondstoffen uit de aarde gehaald moeten worden. En tegelijk bouwen we aan een samenleving die minder draait om weggooien en meer om zorg dragen.
De uitnodiging is eigenlijk eenvoudig. Kijk deze week eens rond in je huis: welke spullen gebruik je nauwelijks, maar zouden anderen goed kunnen gebruiken? Lever ze in of geef ze door. Als je iets nodig hebt, ga eerst langs de kringloop of zoek online tweedehands. Geef een apparaat dat stuk is een kans bij een Repair Café. Het zijn kleine stappen, maar samen veranderen ze de norm.
Op Nationale Kringloopdag draait het niet om koopjesjagen, maar om een andere manier van kijken. Naar de waarde van spullen, naar de verhalen die eraan vastzitten, naar de rijkdom van een kras of een deuk. Als we tweedehands als eerste keuze omarmen, maken we onszelf minder afhankelijk van een wegwerpwereld en bouwen we aan een warmere, eerlijkere en duurzamere samenleving.
